W marcu 2025 roku świat sportów umysłowych w Azji otworzył nowy rozdział. W Bangkoku oficjalnie powstała Asian Mind Sports Association (AMSA) – kontynentalna federacja, której celem jest rozwój i promocja sportów umysłowych na jednym z najdynamiczniej rozwijających się kontynentów świata.
Co ważne – AMSA jest azjatycką odnogą IMSA (International Mind Sports Association), organizacji powołanej w 2005 roku. Do AMSA należą: szachy, Go, brydż, chińskie szachy (xiangqi) oraz poker sportowy. I tu warto się na chwilę zatrzymać.
Bo wśród tych dyscyplin… nie ma warcabów.
Wyświetl ten post na Instagramie
IMSA – kiedyś wielka nadzieja dla warcabów
Międzynarodowe Stowarzyszenie Sportów Umysłowych (IMSA) powstało w 2005 roku, a jego założycielami były cztery federacje: FIDE (szachy), IGF (go), WBF (bridge) i właśnie FMJD (warcaby). W 2010 roku dołączyła jeszcze federacja pokera (IFMP), poszerzając spektrum działań IMSA. Współpraca z organizacją SportAccord (dziś znaną jako GAISF) umożliwiła organizowanie widowiskowych wydarzeń, których kulminacją był turniej w Pekinie.
Pekin 2008 – igrzyska umysłu
Olimpiada Sportów Umysłowych 2008 – dla wielu sportowców umysłowych to były prawdziwe igrzyska olimpijskie. Odbyły się tuż po letnich Igrzyskach w Pekinie, z ogromną obsadą i wspaniałą oprawą. Miałem zaszczyt reprezentować Polskę na tym wydarzeniu, które przyciągnęło tysiące uczestników z całego świata. To był największy i najbardziej prestiżowy turniej warcabowy, w jakim kiedykolwiek grałem.
Wydawało się wtedy, że przyszłość warcabów będzie jasna i globalna. Organizatorzy i uczestnicy patrzyli w tym samym kierunku – Azja. To tam biło (i bije) serce sportów umysłowych.
Damian Reszka – GMI Ron Heusdens
Azja jako kierunek – ale tylko dla niektórych
Po Pekinie stało się jasne: to Azja nada ton sportom umysłowym. Finansowanie, organizacja, rozmach – wszystko wskazywało, że jeśli warcaby chcą się rozwijać, muszą znaleźć tam swoje miejsce.
I rzeczywiście – przez wiele lat Chiny organizowały na koniec roku duże turnieje sportów umysłowych, wspierane przez IMSA i SportAccord. W warcabach były to prestiżowe, zamknięte turnieje „masters” z wysokimi pulami nagród, przydzielane najlepszym zawodnikom z klasyfikacji Pucharu Świata. Format motywował i budował markę zawodników – ale też samej federacji. FMJD otrzymywała rocznie nawet 100 tysięcy euro z tytułu tej współpracy – pieniądze nieporównywalne z innymi źródłami w warcabach.
Warto zatrzymać się przy tym, co wydarzyło się po kilku latach organizacji tych turniejów.
Organizatorzy zrezygnowali z klasycznego tempa gry, stawiając na rapid i blitz – czyli warcaby szybkie i błyskawiczne. To decyzja, która powinna dać do myślenia: dlaczego to właśnie najbogatsi promotorzy decydują się na taki format?
To proste: potrzebujemy dynamicznych formatów, które można transmitować i pokazywać szerokiej publiczności. Tylko tak można zaciekawić ludzi warcabami, zbudować społeczność, a w dalszej kolejności – przyciągnąć sponsorów.
Ale to my musimy coś zaoferować. Musimy przestać oczekiwać, że wszystko zostanie nam dane, jak przez ostatnie cztery lata robiła to FMJD.
Ale do tego jeszcze wrócimy.
COVID – koniec epoki
Wtedy przyszedł rok 2020. Z powodu pandemii Chiny zamknęły granice, a rozgrywki przestały być organizowane. I choć pojawiły się już pierwsze jaskółki powrotu (w 2024 roku w Chinach rozegrano turniej FMJD z rekordową pulą), tamte grudniowe mistrzowskie wydarzenia już (jeszcze?) nie wróciły.
I jak to bywa po odpływie – zaczęło być widać, co naprawdę kryje się pod powierzchnią. FMJD nie zrobiła nic, aby wykorzystać czas prosperity do zbudowania silnej, niezależnej pozycji warcabów w świecie sportów umysłowych. Brak strategii, brak promocji, brak inwestycji. Federacja została bez planu, bez struktur i – co gorsza – bez obecności tam, gdzie trzeba być.
AMSA – nowy krok, bez nas
Wróćmy do marca 2025. AMSA zostaje założona. Z dumą prezentuje swoje założycielskie dyscypliny: wszystkie te z IMSA oraz poker. Ale nie warcaby.
Gdzie jest FMJD, kiedy powstaje najważniejsza kontynentalna struktura świata sportów umysłowych? Gdzie jesteśmy, kiedy Azja robi krok, który zapewne oznacza kolejne dekady rozwoju dla obecnych w niej federacji?
Odpowiedź jest bolesna.
FMJD organizuje mistrzostwa świata na Curacao… na parkingu galerii handlowej.
Mistrzostwa świata 2025 odbędą się w Kamerunie – co z transmisją, możliwością śledzenia?
MŚ kobiet – w Trynidadzie i Tobago, kraju objętym stanem wyjątkowym, do którego nasze MSZ odradza wyjazdy.
Ale o mistrzostwach świata – porozmawiamy innym razem.
Co dalej?
Kończąca się kadencja FMJD nie zrobiła nic, co znacząco mogłoby poprawić sytuację warcabów na świecie. I podczas gdy świat idzie do przodu – my stoimy w miejscu. AMSA to szansa, ale także symbol – że można rozwijać sporty umysłowe nowocześnie, globalnie i odpowiedzialnie.
A co zrobiła FMJD zamiast wsiąść do tego pociągu? Zostaliśmy na peronie przez kolejne 4 lata.
